IAK je virusno oboljenje kopitara koje se karakteriše groznicom, anemijom, žuticom, depresijom, pojavom otoka na različitim dijelovima tijela, kao i hroničnim gubitkom tjelesne mase. Svi konji sa historijom povratne groznice i gubitkom tjelesne težine ispitani na IAK. U mnogim slučajevima bolest je toliko ozbiljna da dovodi do smrti konja. Ne postoji uspješna terapija za IAK, kao ni vakcina.
Najproblematičnija karakteristika IAK-a je da jednom zaražen konj ostaje zaražen do kraja svog života i takvi konji se obično eutanaziraju. Nažalost, konji mogu biti nosioci virusa bez da pokazuju bilo kakve simptome.
Insekti prenosioci IAK-a
KAKO SE PRENOSI?
Bolest se širi insketima koji sišu krv, kao što su komarci i konjske muhe. Majka može prenijeti virus na plod tokom razvoja u materici ili putem mlijeka. Virus se takođe može prenijeti i spermom, transufuzijom krvi, kao i kontaminiranim instrumentima i iglama. U febrilnoj fazi oboljenja virus se izlučuje i suzama, nosnim iscjetkom i urinom.
Insekti prenosioci IAK-a
KAKO VIRUS DJELUJE NA ORGANIZAM?
Klinička slika je rezultat su upalnog i imunog odgovora organizma. U slučaju IAK-a, virus se veže za razne ćelije u organizmu konja. Kao odgovor, dolazi do proizvodnje antitijela, koji nikad nisu u potpunosti uspješni u otklanjanju virusa, te dodatno napadaju ćelije za koje su vezane virusne čestice, što dovodi do oštećenja bubrega, jetre, slezene, limfnih čvorova, koštane srži i mozga. Anemija je posljedica uništavanja crvenih krvnih zrnaca u organizmu, a žutica je posljedica akumulacije proizvoda razaranja ovih crvenih krvnih zrnaca u tkivima.
Klinička slika IAK-a, depresivan konj, otok abdomena.
KOJI SU ZNAKOVI OBOLJENJA?
Simptomi variraju od blage groznice i depresije do veoma ozbiljnih koji dovode do smrti za nekoliko dana.
Akutni oblik IAK-a se karakteriše visokom groznicom, jakom anemijom, opštom slabošću, oticanjem grudnog koša, abdomena i nogu, slabim pulsom i nepravilnim radom srca. Naglo propadanje crvenih krvnih zrnaca rezultirat će ozbiljnom anemijom. Smrt može biti prvi znak ove bolesti.
U blažim slučajevima javljaju se slični simptomi koji nisu tako izraženi kao u akutnom obliku. Može doći do pojave žutice, kao i do uvećanja slezene.
Hronični oblik se karakteriše povratnom groznicom i anemijom. Dolazi do pojave tačkastih krvarenja na sluznicama. Konj se brzo i lako zamara, depresivan je, gubi na težini. Hronično inficirani konji mogu godinama da ne pokazuju simptome.
Različiti faktori stresa mogu dovesti do pojave simptoma bolesti, kao što su naporan rad, transport, nepovoljni vremenski uslovi, pojava drugih bolesti, reakcije na određene lijekove, kao što su kortikosteroidi.
Konji oboljeli od IAK mogu uginuti zbog posljedica djelovanja virusa ili zbog sekundarne infekcije.
Klinička slika hroničnog oboljenja, gubitak na težini.
Tačkasta krvarenja na sluznica oboljelog konja.
KOJE SU PREVENTIVNE MJERE ZA IAK?
Pojedini inficirani konji nikad neće pokazati znakove oboljenja. Iako konj može živjeti sa ovim virusom, on će uvijek služiti kao izvor infekcije za druge konje. Ova činjenica pokazuje zašto je važno redovno vršiti testiranje. Test imunodifuzije (Cogginsov test), koji provjerava prisustvo IAK antitijela u krvi konja, se najčešće koristi i on omogućava brzo i jednostavno otkrivanje infekcije. Prema našem Zakonu o veterinarstvu neophodno je konje testirati na IAK, redovno, ali u različitim vremenskim intervalima, ovisno o namjeni konja (pogledati sliku Izvod iz Zakona o veterinarstvu u BIH).
Ukoliko je konj pozitivan na IAK on mora biti eutanaziran ili smješten u karantinu tako da ne dolazi u kontakt sa drugim konjima.
Više o Zakonu o veterinarstvu u Bosni i Hercegovini u Službenom glasniku BIH, broj 19/17, 17.03.2017. i na linku: http://www.sluzbenilist.ba/page/akt/5xUxw7CK0bw=
Izvod iz Zakona o veterinarstvu u BIH.
Uzimanje krvi za analizu na IAK.
